Tekstvergelijking

VAN LOON   Geschicht-Historiaal Rym, of Rymchronyk van den Heer Klaas Kolyn, Benedictiner Monik der Abydie te Egmont; beginnende met den Simberschen Vloed, en eyndigende met de dood van Graaf Dirk, Vader van Florents den III. Graaf van Holland, In 't jaar elfhonderdzesenvyftig voorgevallen: Zynde voords nog met de noodige zoo Taal- als Historikundige Aantekeningen opgehelderd, en met eenen Bladwyser der Oude Nederduytsche Woorden verrykt, door Mr. Gerard van Loon,In 's Gravenhage, By Pieter de Hondt, 1745.   ************************************************************

ALKEMADE RUW AFSCHRIFT / DUMBAR   RYM-KRONYK van ouds genaamt HET GESCHICHTE HISTORIAEL-RYM, der eerste Graven van Holland; Van Broeder KLAAS KOLYN, Monnik van Egmond geschreeven omtrent het jaar MC.LXX. (1719)   Rym-Kronyk Van Broeder Klaas Kolyn, van Egmond   ************************************************************

ALKEMADE VOOR MATTHAEUS III   HISTORIAEL-RYM van BROEDER NIKOLAES KOLYN van EGMOND (1709)   ************************************************************

ALKEMADE - FOILIO   Rijm-Kronijk van ouds genaamt, Het Geschigte Historiaal-rijm der eerste Graaven van Holland, van Broeder Klaas Kolyn, Monnik van Egmond, geschreeven omtrent het jaar M.C.LXX. met noodige Aan-teekeningen en Uit-leggingen verrijkt door Corn. Van Alkemade   ************************************************************

's Lants geschichten wil ic oirconden, Zoo ic heb geschriben vonden In den kloestre te Hegmunde; Zoo bist ons die Boeken gunden, [5] Die daer syn van alde tiden: Cortelic van vele Striden, Godinghen der Graeve vele: Hoe ir 't arre quame ten dele Zonder aterlike streeken, [10] Ofte metter pluum te spreken. Wen Godt betere vele beleggen. Enkel waeraft wil ic zeggen, Ofte laeten, zoe ic vonde. ************************************************************

‘s Lants geschichten wil ix oirconden Zoo ix heb geschriben vonden In den Kloestre te Hegmunde Zo bis ‘t ons die boeken gunden [5] Die daar zyen van alde tiden Cortelic van vele striden Godinghen der Graeven vele Hou ir t’ arre quame ten dele Zonder aterlike strecken [10] Ofte metter pluum te spreken (Wen Godt betere vele beleggen) Enkel waeraft wil ix zeggen Ofte laeten zoe ix vonde ************************************************************

‘s Lants geschichten wil ic oirconden Zoe ic heb geschriban vonden In den Kloester te Hegmunde Zo bis ‘t ons die boeken gunden [5] Die daar zien van alde tyden Cortelic van vele striden Godingen der Greven vele Hou is t’ arve quamp ten deele Zonder aterlyke strecken [10] Oft met ter plum te spreeken (Wen God beter vele beleggen) Enkel waraft wil ic seggen Ofte laten zoo ic vonde ************************************************************

‘s Lants geschichten wil ix oirconden Zo ix heb geschriban vonden In den Kloester to Hegmunden Zo bis t' ons die bouken gunden [5] Die daer zien van alden tiden Kortelix van vele striden Godinghen der Greven vele Hou ir t’ arre quamp ten dele Zonder aterlicke streken, [10] Ofte metter pluim te spreken (Wen Godt betere vele beleggen,) Enkel waeraft wil ix zeggen, Ofte laeten zoe ix vonde. ************************************************************

'T is geschiet, als ic oirconde, [15] Over menich hondert jaren Toe de Nedergouwen waren Van de wateren overlopen, En de mensken rote te hopen, Gaulen en Spangen ave te lopen: [20] Emmer der Kimper groet getale (Zolkes weet men harde wale) Waren to miten doet geslagen: Zoe das ir Aare lege lagen Wt der Hassen und gebuuren [25] Serbsten ond ti Irmunduren Al mit krafte overspanden Ade Batten uten landen Te verdrunc metten wapen By rade der bande Papen; [30] En de Godescalken waren Met die alde[l] Batte scharen. Die ne raden deze wiken, Die wy besitten,te bestriken Zonder slach: wan zy ne wisten, [35] Daer ne woonden ni, dar ti visten Al dat lant was laech gelaghen, Dus besonden zy di 't zaghen: Het bevil tot haren hepen. Dus toghen zy af met scepen [40] Mannen have, vee tien tiden En begrepen zonder striden Mette kinderen ende vrouwen, Tussen Rien en Wahl, tie gouwen Wied en bried; als ic verhaele. [45] Vele Greven, zonder falen, Haben 't Lant bericht te minnen. Scriben nochte ic ne kinne Waren zi gestorven waren, Ofte aen ‘slants bericht gevaren: [50] Wan tie Runers je ontbraken, Tie woizen skriban irrer zaken. Onder allen die gewezen Haben Greven vin[d] ic desen Waromir, wis Tochter Rhiemen [55] Aafte Sitsenhag van 't hieme Der Serbusten zonder mere. Wonder is by dese kere, Das geen Runers ons oirconden Van den steden di zi vonden; [60] Of zi mosten ni gewezen Haben desen keer mit ezen. Terpen vind ic harde wale, Ti ic op ir stad verhale. Katenwald die metten eyser [65] Van Romen Gillis eerste Keyser Maeckte daingh over landen Ende gaven ‘er toe tie handen Zoo als 't lanch gebleven waren, Zonder scot of lot te garen: [70] Das geen ander land mocht beuren; Want zi Broeders hieten heuren. Gillis Ziwers Bouwens zone, En was Broeder van ti gone, Die genert, als adel Grave, [75] Worp den Roemse arend ave, En den roden Libert plante. <Franke maekte t' allen kanten> Tus es keret hair ti gouwe. Wes gesworen had i trouwe Over [alde] albe in ze geslachte. [80] Und verdraf mit groter krachte, Onder helpe Trier en Gallen, Tie voir zynen Libert vallen. Tot i zelve wort geslagen Tot Furstenbarch. En over Nymagen [85] Lit en Batenborge bornen En ten Battenwaerde tornen Over stroem: zo dat te male Op tie brugge van die nau Wale Wurt gedainget van den peyse. [90] Waer hy sturf en op wat wyze Adel Greve Glaude Schevelen; Vint ic ne in geene delen. In zyn tyden hier te voren Was een adel bel te boren [95] Her, wes name vint ic zo, Dat hi hete Brinio; Die met zine krieggebarden Inden Kattewycker warde Twe Romeynen blockhusen slechte, [100] En twie wyghen wan mit vechten: Ti man waant dat haben mit ezen Brit- en Romenburghe gewezen. Daer ti Barden Garven waren. Hoe den landen is gevaren [105] Na den val des Roemschen rike, En van 't geen men zekerlike Weet, des heb ic mi veraren. Ander beuselycke maren Ti di onbedreve luden [110] Zonder afterdocht verluden Is mi ni om waert te skriven: Des zo laet ik zelve bliven. 't Es geschiet, als ic bevonde, (Mer den tyt ne vinde konde) [115] Das de Enchlen und de Saxen Mit gewaren endt bardaxen, Mitte baren ende vlooten Haben utten Landen stooten d' Imsater van de Britten [120] Welcker Heirtoch was gehitten Haren Engist ende Horse, Die gelyck een euvel orse Al die Brittense serjanten Ontbreekt in oorspronkelijke afschrift Taunede tot irren onvromen [125] De zunt den Rine inkomen Unde slopen huus en have Wider vind ic ni daer ave. Dan das zi vortegen waren, Haben in Gallien af[g]evaren [130] 't Lant, das si na irren namen Hiten Bretangen al te samen. En ti Saxen overquamen In Brittangen aangespannen, Und vertriben van de Normannen [135] Gaan de lande die gelagen Tussen maar zee ende Nymagen Rien en Mase en torp Assen: Al die gouen heten Neêrsassen. Tot zi van ti wilde Vrisen [140] Harde geklopt na wych verlisen, Wiltenborch haben begeven, Ende zunt over ade getreven. Zo das 't lant hi[er] al te zamen Namaels hite Frieslant by name. Hoe den aar der Baterawieren [146] Es so baretyc vertieren, Es nu niet bekant by namen. Wan ti Swindel onbequame, Ti de landen overlopen [150] Mitte krieg en woeste hopen, Schinden, bannen en dan roven Alle konsten gaen verdoven. Velen haben twifelt zere Of ti Tietsken emmermere [155] Ti Bardsangen te skriben ploenen. Wes das zolcks bestonden doenen Hat je ic voor overwaren <Als die zolkes hab ervaren> En ti Barden woizen lezen, Ti nog overich haben wezen [160] Minen daghen binnen Hegmonde. Zolckes hab ic zo bevonden. Alte bouken ons verkonden Das ti Salers sint vertriben, Ende baden om te bliven [165] Wonen onder Battenenwierden: Mer ein ander tiel begierden. Der Quaden, zund van Saxen teyle, Wider ti Salers overpeyle. En ti Salers hadden gieren [170] Overmaet te Batenewieren, En ti Landen ingeholden, Folckes oic vermanken solden: Dan zy wierden afgewezen 'T es geschiet niet lanch na desen [175] Dat ti Sicambrinen Salen, En ti Usipers by malen Battenewiren en ti Friesen Namen over Ryn te riesen; Als ti deeden met veel ander [180] De eine volgede malcander Tegen Romen wilden zi striden Des zi deden in ti tiden: Ende Francken zien by namen Landen en Luden al te samen. ************************************************************

t' Is geschiet als ix oirconde [15] Over menich hondert jaren Toe de Neder-gauwen waren Van de watere overlopen, En ne mensken rote te hopen Gaulen en Spangen ave te lopen [20] Emme der Kimper groet getale Zolkes weet men harde wale Waren to miten doet geslagen Zoe das in arren lege lagen Wt der Hassen vnd gebuuren [25] Serbsten ond te inmundueren Al mit krafte overspanden Ade batten uten landen Te verdrunc metten wapen By rade der bande papen [30] Ende Godescalken waren Met die aldel batte scharen Die ne raden dere wiken Die wy besitten te bestriken Zonder slach, wan zy ne wisten [35] Daer ne woonden ni dar ti visten Al dat lant was laech gelaghen Dus besonden zy di t zaghen: Het bevil tot haren hepen Dus toghen zy af met scepen [40] Mannen, Have, Vee, tien tiden En begrepen zonder striden Mitte kinderen ende vrouwen Tussen Rien en Wahl tie gouwe Wied en breid; als ix verhale. [45] Vele Greven zonder falen Haben t' lant bericht te minne Schriben nochte ix ne kinne Waren zi gestorven waren Ofte aan ‘s Lants bericht gevaren [50] Wan tie Runers e ontbraken Tie woizen skriban irrer zaken. Onder allen die gewezen Haben Greven, vin ix dese Waremir, wis t ochter rhynen [55] Aafte sitsen hag van Thymen Der serbusten, zondere mere. Wonder is by dese kere Das geen Runers ons oirconden Van den steden di zi vonden [60] Of zi mosten ni gewezen Haben desen keer mit eren. Terpen vind ix harde wale Ti ix op ir stat verhale. Katenwald die metten eyser [65] Van Romen Gillis eirste Keyser Maeckte daingh over landen Ende gaven er toe tie handen Zoo als t' lanch gebleven waren Zonder schot of lot te garen [70] Das geen ander land mocht beuren, Want zi broeders hieten heuren. Gillis Ziwers Bouwens zone En was Broeder van ti gone Die genert als adel Grave [75] Worp den Roemsen Arent ave En den roden Lybert plante: <Franke maekte t' allen kanten> Tuse skeret hair tie gouwen Wes ke sworen had i trouwe Over Albe in ze slachte. [80] Ond verdraf mit groter krachte Onder helpe Trier en Gallen Tie voir zynen Libert vallen. Tot i zelve wort geslagen Tot Furstenbarch en over Nymagen [85] Liten Batenborge bornen En ten battenwaerde tornen Over stroem, zo dat te male Op tie brugge van die nau Wale Wurt gedainget van den peyse [90] Waer hy sturf, en op wat weyze, Adel greve Glaude Schevelen; Vint ix ni in geene delen. In zyn tyden hier te voren Was een adel bel te boren [95] Her, wes name vint ix zo Dat hi hete Brinio Die met zine krieg gebarden Inden Kattewycker warde Twe Romeynen Blockhusen slechte [100] En twie wyghen wan mit vechten Ti man waant dat haben mit eren Brit en Romonburche geweren. Daer ti Barden garven waren Hoe den landen is gevaren [105] Na den val des Roemschen rike En vant geen men zekerlike Weet des heb ic mi vex..aren Ander beuselycke maren Ti di onbedreve luden [110] Zonder afterdocht verluden Is mi ni om waert te skriven: Des zo laet ik selve bliven. T es geschiet als ix bevonden Mer den tyt ne vinde konde [115] Das de Enchlen und de Saxen Mit gewaren endt bardaxen Mitte baxen ende vlooten Haben utten lande stooten d' Imsater vande Britten [120] Welcker Heirtoch was gehitten Haren Engist ende Horse Die gelyck een euvel orse Al die Brittense Serjanten Ontbreekt in oorspronkelijke afschrift Tavnede tot irren onvromen [125] De Zund den Rine inkomen Unde slopen huus en have Wider vind ix ni daer ave Dan das zi vor tegen waren Haben in Gallien of ke varen [130] t' Lant das si na irren namen Hiten Bretangen al te samen. En ti Saxen overquamen In Britangen angespanen Unde vertriben vande Normannen [135] Gaan de lande die gelagen Tussen maar Zee ende Nymagen Rien en Mase en Torp Assen Al die Goyen heten Neersassen Tot zi van ti wilde Vrisen [140] Harde geklopt na wych verlisen Wiltenborch habben begeven Ende zunt over Ade getreven, Zo das t' lant hi al te zamen Namaels hite Frieslant by name [145] Hoe den aar der Baterawiren Es so baretyc vertieren Es mi niet bekant by namen Wan ti Swindel onbequame Ti de Landen overlopen [150] Mette krieg en woeste hopen Schinden bannen en dan roven Alle konsten gaen verdoven. Vele haben twifelt zere Of ti Tietsken emmermere [155] Ti Bardsangen te skriban ploenen Mes das solcks bestonden doenen Hat ie ix voor overwanen <Als die zolkes hab ervaren> En ti Barden woizen lezen Ti nog overich haben wezen [160] Minen daghen binnen Hegmonde Zolckes hab ie zo bevonden: Alte bouken ons verkonden Das ti Sales sint vertriben En de baden om te bliven [165] Wonen onder Battenenwierden Mer ein ander Tiel begierden Der quaden Zund van Saxen teyle Wider ti Salers overpeyle En ti Salers hadden gieren [170] Over maet te Battenewieren En ti landen in geholden Folckes oic vermanken solden. Dan zy wierden afgewezen. T' es geschiet niet lanch na desen [175] Dat ti Sicambrinen salen En ti Vsipers bi malen Battenewiren en ti Friesen Namen over Ryn te riesen Als si deeden met veel ander [180] De eyne volgede malcander Tegen Romen wilden zi striden Des zi deden in ti tyden Ende Francken zien by namen Landen en Luden al te samen. ************************************************************

'T es gesciet als te oirectide [15] Over menig hondert jaeren Toe de Neder Gauwen waren Van den watere overloopen, En ne mensken rote te hopen Gaulen ende Spangen ave te loopen [20] Emme der Kimper groet getale Solkes weet men harde wale Waren to mite doet geslagen Zo das in arren sege lagen Vvt der Sassen und gebueren [25] Serbsten und to Immunduren Al mit krafte overspanden Adel batten uten landen Te verdrunc metten wapen By rade der bande Papen [30] Ende Godeschalken wapen Met die adel batte scharen Die ne raden dese wiken Die wi besitten te bestriken Zonder slagh, wan zij ne wisten [35] Daer ne woonden ni dar ti visten Al dat land was leeg gelagen. Dus bevonden zi di 't tagen Het bevil tot haren hepen Dus togen zi af mit schepen [40] Mannen, have, vee, tien tijden En begrepen zonder striden Mitte kinderen ende Vrouwen Tussen Rien en Wahl thie Gouwe Wied en breid als ic verhale. [45] Vele Greven zonder falen Haben t' land bericht ter minne Schriben nogte ik ne kinne Wanen zi gestorven waren Ofte an ‘s Lants bericht gevaren [50] Wan tie Runers ne ontbraken Tie woizen skriban irren saken. Onder allen die gewezen Haben Greven, vin ic deze Waremir, wis t oester Rhijnen [55] Aafte sitsen hag , van Thijmen Der Serbusten, zonder mere. Wonder is bij dese kere Das geen Runers ons oirconde Van den steeden di zi vonden [60] Of zi mosten ni geweesen Haben desen keer mit ezen. Terpen vind ic harde wale Tie ic op ie stad verhale. Katenwald die mitten eijser [65] Van Romen Gillis eirste Keijser Maekte daing over landen Ende gaven er toe die handen Zoo als t' lanch gebleven waren Zonder schot of lot te garen [70] Das geen ander land mocht beuren, Want sij broeders hieten heuren. Gillis Ziwers Bouwens zone En was Broeder van die gone Die genert als adel Grave [75] Worp den Roemsen Arent ave En den roden Libert plante: <Franke maekte t' allen kanten> Tese s kerel jair tie gouwen Wes ke sworen had i trouwe Over Albe hi se slachte. [80] Ond verderf mit grooter krachte Onder helpe Trier en Gallen Tie vor zinen Libert vallen. Tot i selve wurt geslagen To Furstenborch en op Nimagen [85] Liten Batenborge bornen En ten batten waerde tornen Over stroem, zo dat te male Opte Brugge van de nau Wale Wurt gedainget van den peyse [90] Waer hy starff, en op wat wyse, Adel Greve Glaude schevelen; Vind ic ni in geenen deelen. In syn tyden, hier te voren Was een adel wel te boren [95] Her, wes name vind ic zoo Dat hij heewte Brinio, Die met sijne krieg gebarden In de Kattenewyker worden Twee Romeijnen blockhuijsen slechten [100] En twee wijchen wan mit vechten Ti men waand dat haben mit ezen Brit en Romenborghe geweesen. Daer ti barden gorven waren Hoe den landen es gevaren [105] Na de val des Roemschen ricke En vant geen men sekerlicke Weet, des heb ic mi ver..aren Ander beuselyke maren Ti di onbedreve luden [110] Zonder afterdocht verluden Is mi ni om waere te s hriven. Des zo laet ic selve bliven. 'T es geschiet als ics bevonde; Mer den tyt ne vinde konde [115] Das ten Englen und de Saxen Mit geweren ende bordaxen Mitte bazen ende vlooten Haben utten lande stooten d' Insaten van de Britten [120] Welkers Heirtog was gehitten Haren Engist ende Horse Die gelijk een euvel orve Al die Brittense Serjanten Ontbreekt in oorspronkelijke afschrift Tornede tot irren onvroomen [125] De Zund ten Rine inkoomen Unde sloopen huis en have Wider vind ik ni daer ave . Dan das zy vor tegenwaren Haben in Gallien af te voren [130] t' Lant das si na irren namen Hiten Bretangen al te samen. Eer ti Saxen overquamen In Britangen angespanen Unde vertriben vande Normannen [135] Gaan de lande die gelagen Tussen maer Zee en Nimagen Rien en Maze en Torp assen Al die Goyen heten Neersassen Tot zi van ti wilde Vrizen [140] Harde geklopt, nae wych verlizen Wiltenburch habben begeven Ende zund over Ade vertreven, Zo das 't Lant si al te samen Namaels hite Frieslant bi namen [145] Hat den aar den Batenen wiven Es so barelyk vertieren Es nu niet bekand by namen Wan ti swindel onbequame [150] Ti de landen overlopen Mette krieg en wuoste hopen Schinden barnen en dan roven Alle kansten gaan verdoven. Vele haben twifelt sore Of ti Tietsken emmermere [155] Ti Bardsangen te skriban ploenen Mer das solks bestonden doenen Hat ie ia voor overwaren <Als die zolkes hab ervaren> En ti Bande woizen leezen Ti nog overig haben werde [160] Minen dagen, binnen Hegmunde Zolkes hab ic zo bevonden: Alte bouken ons verkonden Das ti Sales sint vertriven Ende baden om te bliven [165] Wonen onder Battenenwierden Mer ein ander Tiel begierden Der quaden Zund van Saksen teile Wider ti Salers overpeile En ti Salers hadden gieren [170] Overmant te Battenewieren En ti Landen ingehalden Folkes ook vermaaken salden. Dan zi wierden afgeweezen. [175] 't Es geschiet niet lanch na desen Dat ti Sicambrinen, Salen En ti Usipers bi malen Battenewiren en ti Friesen Namen over Rijn te riesen Als si deeden met veel ander [180] De lijne volgede malkander Tegen Roemen wilden zi striden Des sy deden in ti tyden Ende Franken zien by namen Land en en luden al te samen.  ************************************************************

t' Is gebeurt als ix oirconde [15] Over menig hondert jaeren Toe de Neder-Gouwen waeren Van den watere overloopen, En ne mensken rote te hopen Gaulen en Spangen ave te loopen [20] Enne der Kimper groet getale Solkes weet men harde wale Waren to miten doet geslagen, Zo das ir arven lege lagen Uut der Hassen uure geburen [25] Serpsten und te Irmundduren, Al met krafte overspanden Adel batten uten landen Te verdryven metten wapen: By rade der bande Papen [30] Ende Godeschalken wapen: Met die aldel batte scharen Die ne rade dese wiken Die wy besitten te bestriken Zonder slag, wan zi ne wisten [35] Daer ne woonden ni dan ti visten. Al dat lant was leeg gelagen. Dus bezonden zi di t' zagen: Het gevil tot haren hepen Dus togen zi af met skepen, [40] Mannen have, vee, tien tiden En begrepen zonder striden Mitte kinderen ende Vrouwen Tussen Rien en Wahl tie gouwen Wied en breid als ix verhale. 45] Vele Greven zonder fale Haben t' lant bericht tie minne Skriben mochte ix ne kinne Wanen zi gestorven waren Ofte an ‘s Lants bericht gevaren [50] Want tie Runers ir ontbraken Tie woizen skriban irrer zaken. Onder allen die geweze Haben Greven, vin ix dese, Waremir, wis t' ochter Rhijnen [55] Aafte Sitsen hag van Thijnen Der Serbosten: zondere mere. Wonder is by dese kere Das geen Runers ons oirconden Van den Steden di zy vonden [60] Of zy mosten nie gewezen Haben dese keer mit ezen. Terpen vind ix harde wale Tie ix op ir stat verhale. Katenwald die metten eizer [65] Van Romen Gillis eirste Keyser Maekte daingh over landen Ende gaven' er toe tie handen Zo als t' lang gebleven ware Zonder schot of lot te garen: [70] Das geen ander lant mocht beuren, Want zy Broeders hieten heuren. Jillis ziwers Bouwens zone En wes Broeder van ti gone Die genent als adel grave [75] Warp den Roemsen Arent ave En den roden Libert plante: Franke maekte t' allen kanten Tese Skevel-haer tie gouwen Wes ke sworen had i trouwen Over Alben hi ze slachte. [80] Ont verdraf mit groter krachte Onder helpe Trier en Gallen Tie voir zynen Libert vallen. Tot i zelve wurt geslagen To Furstenberg en over Nimagen [85] Lite Batenborge bornen En ten battenwaerde tornen Over stroem, zo dat te male Op tie brugge van de nau Wale Wurt gedaiget van den Peyse [90] Wair hy starf, en op wat weyse, Adel greve Glaude Schevelen; Vint ix ni in genen delen. In zyn tyde, hier te voren Was een Adel wel te boren [95] Her, wes name vind ix zoo Das hy heete Brinio, Die mit zyne krieg gebarden Inde Kattenewiker warde Twe Romeyne Blokhuzen slegte [100] En twe wygen wan mit vegten Ti man waent dat haben mit ezen Brit en Romenborge gewezen. Daer ti Barden garven waren Hoe den landen es gevaren [105] Na den val des Roemsen Rike En vant geen men zekerlike Weet, des heb ic mi veraren: Ander beuzelike maren Ti di onbedreve luden [110] Zonder afterdocht verluden Is mi ni om waert te skriven: Des zo laet ix zelve bliven. t' Es geschiet als ix bevonde Mer de tyt ne vinden konde [115] Das de Englen und de Saxen Mit gewaren end bardaxen Mitte baxen ende vloten Haben uitten lande stooten d' Inzater vande Britten [120] Welckes Heirtog was gehitten Haren Engist ende Horse Die gelik een euvel orse Al ti Brittense serjanten Ontbreekt in oorspronkelijke afschrift Tar mede tot irren onvromen [125] De Sund ten Rine inkomen Unde slopen huus en have: Wider vind ix ni dar ave Dan das zi vor tegenwaren Haben in Gaulen af ke varen [130] t' Lant das zi na irren namen Hiten Bretangen al te zamen. Eer ti Saxen overquamen In Brittangen angespanen Unde vertriben vande Normannen [135] Gaen de landen die gelagen Tussen Maer Zee ende Nimagen Rien en Maze en Torp Assen Al die Goyen heten Neersassen Tot zi van ti wilde Vrisen [140] Harde geklopt na wych verlizen Wiltenburg haben begeven Ende zund over Ade vertreven. Zo das t' lant hi al te samen Namaels hite Frieslant bi namen [145] Hoe den aar der Batenenwieren Es zo barelik vertiren Es mi niet bekant bi namen Wan ti swindel onbequamen Ti de lande overlopen [150] Mette krieg en woeste hopen Schinen, bannen, en dor roven Alle kunsten gaen verdoven. Vele haben twyffelt zere Of ti Tietsen emmermere [155] Ti Bardzangen te skrivan ploenen: Mer das zolkes bestonden doenen Hat ix ja voor overwaren <Als die zolkes hab ervaren> En ti Barden woiren lezen Ti nog ovrig haben wezen [160] Minen dagen binnen Hegmonden Zolkes heb ix zo bevonden: Alte boeken ons verkonden Das ti Sales sint vertriben Ende baden om te bliven [165] Wonen onder Battenenwierden Mer ein ander tiel begierden Der Quaden zund van Saksen teile Wider ti Salers overpeilen En tie Salers hadden gieren [170] Overmaat die Battenewieren En in landen ingeholden Solkes oek vermanken solden. Dan zy wierden ab gewezen. T' es geschiet niet lang na dezen [175] Dat ti Sicambrinen Salen En ti Usipers bi malen Battenewiren en ti Frizen Namen over Rhien te riezen Als zi deden met veel ander [180] De eyne volgede malkander Tegen Roemen wilden zi striden Des si deden in die tiden Ende Franke zien bi namen Lant en luden al te zamen. ************************************************************

[185] 't Es geschiet gelyc wy leeren, In 't geboertenes ons Heeren, Daer omtrent of zo waerachtigh, CCCLXXXVIII. [388] Tot di Gaulen overgingen [190] En de Francken naem ontfingen. Dikke heeftet my verwondert, Dat die Vorsten hoog hermondert Van Frenkeriken hier te landen Hadden hoeg bestier in handen. [195] En ik merket over dezen, Of zi niet wel haben wezen Van den Batenewieren bloede. Starke my in dit vermoede 't Wapenschilt en rood Libere, [200] Das zi voerden in di were. Ende namaels overgeven Haben weder onzen Greven Mitte Gravelyke banden, En bruin schilde van Vrieslande; [205] Dar die groote striet om ware Eer zi hulden wolden haren Waernemont wort oic gelezen Irrer Fursten ierst gewezen. Mer ti adel Waernemunde [210] Waren hulden unse grunden. Ende Clotewich men achte Zie van Greve Gerolfs geslachte: Walkes sunt daer na in handen Krieg das Greefschip Tiesterbande; [215] En zin ander oir bevonden Wurt ein Greve op onzen gronden. >[253] In 't jaer ons Heren geprezen VIIIc en X by desen, [810] Als Koninck was zekerlicke [220] Karel de Groote van Frankricke, Quamen ti Noren by geleyde Van iren man Gottric beyde Mit scuten CC in onse vele, Roefden Frieslant an drie delen, [225] Ende sloegen ti Friesen biden Harde in drie staende striden. Kaerle hoerde solche maren, Ende bereyde ir te varen To Wederstant; wanneer i hoerden, [230] Datten zine luden vermoerden, Ruste Emmingen te bestriden. Meremals tot andere tyden Deden di Noren groete schaden. Onder Noric zi bestraden [235] Uterichte, ende namen Beten, en wyke te Duirstede zamen. Lodewyc die goede Here Als hi berichte; quamen were Di Normannen opgevaren [240] De Wahl mit scharen Ende Nymagen zy bevoten. Barberose liet ti sloten Weder maken als wi horen, Di ti Noren deden storen [245] Dagobert bestreet ti Friezen, Ende dede ir verliesen Den Slach mitten Bartuwalden: [572] Ende wat Friesen i behalde Langer als syn glavy liten [250] Datelic dat hoeft afsmiten. Wiltenborch dede hi storen En, om 't heyden diet bekoren, Dede ir een kerke richten, Van S. Thomas op ti Trichten. [255] Adgilt berichte ti Friesen, Ende na hem ti verrisen Radebolt; ti onsen Heren St. Wolfram wilde bekeren. Ende lietet zo belopen, [260] Of em wilde laten dopen: Mer wen i sien voete plonte En ti ander in te fonte Zetten wolde; sprak i myn Zeg m' al weer min alteren zyn, [265] In ti Himmelum, of weder In ti hol gevaren neder ? Wolfram antwoerde hem, das Al wie ongekerstent was Storven, wisselic verloren. [270] Wal sprac i ic laets u horen, Das ic by das meerder erven Van mien alteren na mien sterven, Dan wil wisen vry van schanden, In Wodins overzelige landen; [275] Dan mit luttel armen Christen, Ti my intich nimmer wisten. Uten fonten is hy getoghen En tum derden daghe gedroghen Gravewaerts om zien gesellen [280] Zien en spreken in den Hellen. Korts dar na sien wedercomen Over zee die fel, onvrome En wrede Noren ende roven Al dat lant an zee, gesonden [285] In tie haven van Hegmonde (die de Hegge plach te heten), Eer des bedehuys te weten Daer in lange was gestichte; Dat nu after dunen zwichte) [290] End sunt to Nurtika komen: Daer ir tegentrak die vrome Greve Gerolf en Tibbold agen Rinesburge, daer zi lagen. Ente wan dat Noertse here [295] Was te kraftich in te were, En te euvel wurt [g]edragen, Bleven zi te beyde slagen: Das harde droeve was ti goen. Ende ti Heylige Jeroen [300] Grepen zi en deden wylen Grote pinen, staken met pylen In 't lyve, en bornden over zere, Ente spotten onsen Here Alle zere, em onthoven. [305] Zeland zi oec beroven Daer Greve Eggaert, Halpdams zone Bleven in ti weer ti gone  ************************************************************

[185] T es geschiet gelijc wy leeren In 't geboertenes ons Heeren Daer omtrent of zo waerachtigh CCCLXXXVIII [388]. Tot di Gaulen over gingon [190] En de Francken naem ontfingon. Dikke heeftet my verwondert Dat die Vorsten hooghermondert Van Frenkerike hier te Lande Hadden hoeg bestier in handen [195] En ik merket over dezen Of zi niet wel haben wezen Van den Batenewieren bloede t' Starcke my in dit vermoede t' Wapen-schilt en rood Libere [200] Das zi voerden in di were Ende namaels overgeven Haben weder onzen greven Mitte gravelyke banden En bruin schilde van Vrieslande [205] Dar die groote striet om ware Eer zi holden wolden haren. Waernemont wort oic gelezen Irrer Fursten, eirst gewezen Mer ti adel Waernemunde [210] Waren huden unse grunden Ende Clotewich men achte Zie van Greve Gerolfs geslachte Walkes sunt daer na in handen Krieg das Greefschip Tiesterbande [215] En zin ander oir bevonden Wurt ein Greve op onsen gronden In 't jaer ons Heren geprezen VIIIc en X by desen Als Koninch was zekerlicke [220] Karel de groote van Frankryke Quamen ti Noren by geleyde Van iren man Gottric, beyde Mit scuten CC, en onse vele Roefden Frieslant an drie delen [225] Ende sloegen ti Friesen beyde Harde in drie staende striden. Kaerle hoerde solcke maren Ende bereyde ir te varen To wederstant, wanneer i hoerden [230] Datten zine luden vermoerden Rusten Emmingen te bestriden. Meremals tot andere tyden Deden di Noren groete schaden Onder Noric zi bestraden [235] Uterichte, ende namen Betenen Wyke te Duirstede zamen Lodewyc die goede here Als hi berichte, quamen were Di Normannen op gevaren [240] De Wahl mit scharen Ende Nymagen zy bevoten. Banberose liet ti sloten Weder maken als wi horen Di ti Noren deden ti storen [245] Dagobert bestreet ti Friesen Ende dede ir verliesen Den slach mitten Bartuwalden [572] Ende wat Friesen i behalden Langer als syn glavy, lite [250] Datelic dat hoeft afsmiten, Wiltenborch dede hi storen En om t' heyden Diet bekoren Dede ir een kerke richten Van S. Thomas op ti Trichten [255] Adgilt berichte ti Friesen Ende na hem ti verrisen Radebolt ti onsen Here  St. Wolfram wilde bekeren Ende lieten zo belopen [260] Offen wilde laten dopen Mer wen i sien voete plonte En ti ander in te fonte  Zetten wolde, sprak i mijn Zeg mal weer min Atteren zijn [265] In ti himmelum, of weder In ti hol gevaren neder. Wolfram antwoerde hem, das Alle wie ongekerstent was Storven, wisselic verloren: [270] Wal sprac i ix laets u horen Das ic by das meerder erven Van mien Alteren na mien sterven Dan wil wisen vry van schanden In Wodins over zelige landen [275] Tan mit luttel armen Christen Ti my .. intich nimmer wisten. Uten fonten is hy toghen,  En tum derden daghe gedroghen Gravewaerts om sien gesellen [280] Zien en spreken in den hellen. Korts dar na sien wedercomen Over Zee die fel onvrome Wrede Noren, ende roven Al dat land an zee gesonden [285] In tie havene van Hegmonde Die de Hegge plach te heten Eer des Bedehuys te weten Daer in lange was gestichte Dit nu after Dunen zwichte [290] End zunt to Nurtika komen Daer zi tegen trak die vrome Greve Gerolf en Tibbold, agen Rinesburge, daer zi lagen; En te wan dat Noertse here [295] Was te kraftich in te were En te euvel wurt edragen Bleven zi te beyde slagen Das harde droeve was ti goen. En ti heylige Ieroen [300] Grepen zi en deden wylen Grote pien, staken met pylen Int lyve, en bornden over zere En te spotten allen zere Onsen here ende onthoven. [305] Zelande zi oec beroven Daer Greve Eggaert Halpdams zone Bleve in ti weer ti gone ************************************************************

[185] T es geschiet gelijk wij leeren In t geboertenes ons Heeren Daer omtrent of zo waarachtich CCC LXXX VIII [= 388]. Tot di Gaulen overgingen [190] Ende Franken naam ontfingen. Dikke heeft et mij verwondert Dat die Vorsten hoegvermondert Van Frenkerike hier te Lande Hadden hoeg bestier in handen [195] En ik merket over dezen Of si niet wol haben wezen Vander Batenewieren bloede t Sterke mij in dit vermoede t Wapenschild en rood Libere [200] Das sy voerden in den weere Ende namaels overgeven Haben weder onzen Greven Miete gravelyke banden En bruin schilde van Vrieslande [205] Dar die grooten striet om ware Eir zi hulden wolden here Waen nemont word oic gelezen Irrer Fursten, eirst gewezen Mer ti adel Waernemunde [210] Wonen huden unse grunden Ende Kotewich men achte Zie van Greve Gerolfs geslachte Welkes sint daer nae in handen Krieg das Greefschip Tiesterbande [215] En zin ander oir bevonden Wurt ein Greve op onsen gronden In 't jaer ons Heeren gepresen VIIIc end X by desen Als Koninck was sekerlijke [220] Kaerle de Groote van Frankrijke Quamen ti Noren bi geleide Van irren man Gottric, beide Mit schioten CC, en onse veele Roefden Frieslant an drie deelen [225] Ende sloegen ti Friesen beide Harde in drie staande strijden. Kaerle hoerde solke maeren Ende bereijde in te varen To wederstant, wanneer i hoerden [230] Datten zine luden vermoerde Ruste Emmingen te bestriden. Meremals tot anderen tiden Deden di Noren groete skaden Onder Noric si bestraden [235] Uterichten en namen Betenen wike te Duirsteden samen Ludewic die goede heere Als hi berichte, quamen weere Di Normannen opgevaren [240] De Wahl mit schaeren Ende Nimagen zi wrooten. Ban berose liet ti sloten Mede maeken als wi hooren Di ti Noren deden ti storen. [245] Dagobert bestreet ti Friesen Ende dade in verlizen Den slagh mitten Bontawalden [572] Ende wat Friesen i behalden Langer als zin glavi, liten [250] Datelyc dat hoeft afsmiten, Wiltenburch dede hy storen En om t heiden diet bekoren Dede in ein Kerke richten Van S. Thomas op ti trichten [255] Adgilt berichte ti Friesen Ende na hem ti verrisen Radebolt ti onse here St. Wolfram wilde bekeren Ende lieten zo belopen [260] Offen wilde laten dopen Mer wen i sien voete plonte En ti ander in ti fonte Zetten wolde, sprak i mijn Seg, mal weer mien Alteren zyn [265] In ti himmelim, of weder In ti hel gevallen neder. Wolfram antwoerde hem, das Al wie ongekerstent was Storven, wisselijc verloren: [270] Wal sprac i ixc laets u horen Das ic bi das meerder erven Van minen alteren nae mien sterven Dan wil wisen vrij van schanden In Wodins over zelig landen [275] Tan mit luttel arme Christen Ti mi twintich nimmer wisten. Uten fonten is hi togen, En tum derden tach gedrogen Gravenwaerts om sien gesellen [280] Zien en spreken in der hellen. Korts hier na sien wederkomen Over zee die fel onvroome Wreede Nooren ende roven Al dat land an zee gesonden [285] In tie havene van Hegmunde Die de hegge plach te heeten Eer dat bedehuis te weten Daer in lange was gestichte Die nu after Dunen zwichte [290] End sunt to Nortika komen Daer si tegen trak ti vromen Greve Gerolff en Tibbold agen Rinesburge, daer zi lagen En te wan dat Noerze heere [295] Was te kraftich in tie were En te li vel wurt e dragen Bleven zi te beide slagen Dat harde droeve was den goen. En ti heilige Jeroen [300] Greepen si en deden wilen Groote pien, staken met pilen In ti lyve, en bornden over zeere En te spotten allen seere Onsen Heer ende Onthoven. [305] Zeelande zi oec beroven Daer Greve Eggaert halpdams sone Bleeve in ti weer die gone ************************************************************

[185] T' es geschiet, gelijk wy leren In 't geboerenes ons Heren Daer omtrent of zo warachtich CCC.LXXX.VIII [388]. Tot die Gaulen overgingen [190] Ende Franken naam ontfingen. Dicke heeft' et mi verwondert Dat die Vorsten hoogvermondert Van Frenkericke hier te lande Hadden hoeg bestier in handen [195] En ix merket over dezen Of zi niet wol haben wezen Van der Batenewieren bloede t' Sterke mi in dit vermoeden t' Wapen-schilt en rood libere [200] Das zi voerden inden were Ende naemaels overgeven Haben weder onsen Greven Mitte grevelike banden En brun schilde van Vrieslande [205] Dar dik groten striet om ware Eir zy hulden wolden haren. Waernemond word oek gelezen Irrer Fursten, eirst gewezen Mer ti adel Waernemunde [210] Wonen huden onze grunden Ende Clotewich men achte Zie van Greve Gerolfs geslachte Wolkes kind daer na in handen Krieg das Greefskap Tiesterbande [215] En zin ander oir bevonden Wart ein Greve op onzen gronden Int jaer ons Heren gepresen VIIIc end X by dezen Als Koning was zekerlijcke [220] Kaerle de Grote van Frankrike Kwamen ti Noren by geleide Van irren man Gottrick, beide Mit sckuten CC, en orssse vele Roefden Frieslant an drie delen [225] Ende sloegen ti Friesen beide Harde in drie staende striden: Kaerle hoerden zolke maren Ende bereiden in te varen To wederstant, wanneer i hoerden [230] Dat en zine luden vermoerden Ruste emmige te bestriden. Meremals tot ander tiden Dede di Noren groete skaden Onder Rorik zi bestraden [235] Uterichten, ende namen Betemen Wike to Duerstede zamen Lodewick de goede here Als hi berichte, quamen mere Di Noormannen opgevaren [240] De Wahl ... mit skaren Ende Nimagen zi bevoten. Bamberose liet ti sloten Weder maken als wi horen Di ti Noren deden te storen [245] Dagobert bestreet ti Friesen Ende dede in verliesen Den slag mitten Bartuwalden [572] En wat Frisen i behalden Langer als syn glavi, lite [250] Datelik dat hoeft afsmiten, Wiltenburg dede hi storen En om t' heyden diet bekoren Dede ir een kirke richten Van S. Tomas op ti Trichten. [255] Adgilt berichte ti Frisen Ende na hem ti verrisen Radebold ti onsen Here S. Wolfram wilde bekeren, Ende liten zo belopen [260] Offen wilde laten dopen Mer wen i zien voete plonte En ti ander in ti fonte Zetten wilde, sprak i myn Zeg, moe meer mien Atteren zyn [265] In ti Hemelum, of weder In ti Hol gevallen neder: Wolfram antwoorde hem, das Al wie ongekerstent was Storven, wisselijk verloren: [270] Wol sprak i, ix laets u horen Das ic bi das meerder erven Van mien Altren na mien sterven Dan wil wizen vri van schanden In Wodins over zelige landen: [275] Tan met luttel armen Christen mi twintich nimmer wisten. Uten fonten is hy togen, En tum darden tag gedrogen Gravenwaerts, om sien gesellen [280] Zien en spreken in der Hellen. Korts hier na zyn wederkomen Over Zee die fel onvrome Wrede Noren, ende roven Al dat land aen Zee gesonden [285] In tie havene van Hegmonde Die de Hegge plach te heten Eer dat Bedehuis te weten Daer in lange was gestichte Die nu after Dunen zwichte [290] En sunt te Nortika komen Daer zi tegen trak die vromen Greve Gerolf en Tibbold, agen Rinesburge, daar zi lagen; En te wan dat Noertse here [295] Was te kraftich in ti were En te oevel wurt e dragen Bleven zi te beide slagen: Dat harde droeve was den goen. ti heilige Jeroen [300] Grepen zi en deden wilen Grote pien, staken met pilen Int live, en bornden overzere En te spatten allen here Onsen heer ende onthoven. [305] Zelande zi oec beroven Daer Greve Eggaert Halpdams zoene Bleve in die weer die gone ************************************************************

Ti reden datten wederstoet. Greve Gerolf wan zin goed [310] Dat ti Noren onderwonden Te beroven, wan se versonden In gesantschepe na den schine An den Keyzer Kaerle in pyne. Die hem sant hiet Gotefried [315] Ende anderwiel vertriet 't Noerse volck mit zine hoede. Hoe hy daer ave was te moede, Mach een yder proeven wale: Wat hilp ni of veele tale. [320] I ging zo den Noren aven; Ti em hadden gelooft veel gave; Kande de vrede betraken . Das zy kortelinge braken, En namen daer toe das sine. [325] I hadde vercregen mit groete pine, Trouwe daden, Ridder banden Van Koning Arenout van Frankenlande, Met zegelyn en brieven, Zommige Landen aan hun liven, [330] Die altezamen waren zine. Zuderscagen tussen Rine Tussen ti Noert A, en Oester Sassen Geisteland en holtgewassen Ein hoeve in Bodelo den Grave [335] En in Alpenbruk twie haven. In Olthornunc eine hoeve, En in Huwy ein manse t' oeve, Te Tol en Asseke ein manse als voren Met al watter toe mach horen. [340] Te Frankenwairde was 't gegeven, En met teyken onderschreven, Na ons Heren geboerte wegen In 't jaer VIIIc. LXXX ende IX. [889] Die wanneer i opter straten [345] Hadde in Porenborg zien lief gelaten, Was den Lande zonder Greve. En ti ander Noren bleven Te Vleretdingen, en de vesten Tegen ti Franken al haer besten. [350] Kinder had i twee by namen Tideric en Walger zamen Beyde jonge zonder tiden, Ende onbequame te striden. Ti irren Mouderes zusteren Anke [355] Namese to si onder ti Franken; Ende leerdese Kerstynheden, Ende Ridderlyke zeden. Deze Walger t' eender wrake Dede voer zin Vader smaken [360] Erhaude ten Noerman ti doet; Die ‘er uitten zaden skoet, Op ti jachte onder 't jagen Ende wurt oic zelve slagen. Zo dat Tideric alleine bleef, [365] Ti ir nare warde Greef. Walger is alzo gestorven, Ende Teysterbande bedorven: Dat i hadde als Greve vercregen. Daer na is 't aldus beslegen. [370] Kaerle ti simpele zekerlike Di das zwaert droug van Frenkryke, Om datte veele kwamen ti Noren In Frieslant zine landen storen, En i bescharmen niet ne mochte, [375] Hy dus aller ierst berochte Tiderike te geven in handen Ti Bardaxe van den landen; Datti bescharmen zolde voirwair Zyne luden al te gaer [380] In dat Kerstelike gelove. Als hun Gode van boven Gepreket van Sint Williboert; Ti Pippyn, alse hi hoert, Zant in borenes ons Heren [385] Ses hondert en negentich viere, [694] Ti Friesen goede te doen kont. Totte Weskaple hy vont Ein Godse Wodin aenbeden Mercuriose na heydense zeden: [390] Den i brac unde [t]erstont Wort i zwarelike gewont Van ti Mercuriose wachte . Efter preekte i mit krachte Oestwaert onsen Here te recht, [395] Ente quam al to Utrecht Storen ti Godsen onverholen Alsse Paus Serges hadde bevolen; Ti em Aersbiskop hadde ewiet. 't Utrechten i liet [400] Zynen stoel, ende bekere Vele luden t' onsen Here. Angels uten Nedersassen was Van Northumberlande das Ons tie schreften laten horen, [405] Sinte Willeboerd geboren. Ente preekten zy te maal Gode in ti Friese taal ************************************************************

Ti reden datten wederstoet Greve Gerolf wan zin goed [310] Dat ti Noren onderwonden Te beroven, wan ze versonden In gesantschepe na den schine An den Keyzer Kaerle en pyne Die em sant hiet Gotefriet [315] Ende anderwiel vertriet t' Noertse Volck met zine hoede Hoe yh daer ave was te moede Mach een yder proeven wale Wat hilp in of veele tale [320] I ging zo den Noren ave Ti em hadden gelooft veel gave Kande i de vrede betraken Das zy kortelinge braken En namen daer toe das sine. [325] I hadde vercregen mit groete pine Trouwe daden ridder banden Van Koninch Arenout van Frankenlande Mette zegelyn en briven Zommige Landen aan hun Liven [330] Die al te zamen waren zine Zuderscagen tussen rine Tussen ti noert A en Ooester Sassen Geiste lant en holt gewasse Ein hoeve in Bodenloden grave [335] En in Alpen bruk twie haven. In Olthornunc eine hoeve En in Huwy ein manse toeve Te tolen asseke ein manse als voren Met al watter toe mach horen. [340] Te Frankenwairde was 't gegeven En met teyken onderschreven Na ons Heren geboerte wegen Int jaar VIII. LXXX ende IX. Die wanneer i opter straten [345] Hadde in Porenborg zien lief elaten Was den Lande zonder Greve En ti ander Noren bleven Te Vleretdingen ende vesten Tegen ti Frenken al haer besten: [350] Kinder ad i twee by namen Tideric en Walger zamen Beyde jonge zonder tide Ende onbequame ti stride Ti irren Mouderes zusteren anke [355] Namese to si onder ti Franken Ende leerdese kerstynhede Ende ridderlyke zeden. Deze Walger t' eender wrake Dede voer zin Vader smake [360] Erhauden ten Noerman ti doet Die er uitten … zaden skoet Op ti jachte onder 't jagen Ende wurt oic zelve slagen. Zo dat Tideric alleine bleef [365] Ti irnare warde Greef Walgere is alzoe gestorven Ende Teysterbande bedorven Dat i hadde als Greve vercregen Daer na ist aldus beslegen. [370] Kaerle ti Simpele zekerlike Di das zwaert droug van Frenkryke Om datte veele kwamen ti Noren In Frieslant zine landen storen En i bescharmen niet ne mochte [375] Hy dus aller ierst berochte Tiderike te geven in handen Ti bardaxe vanden landen. Datti bescharmen zolde voirwair Zyne luden al te gaer [380] In dat kerstelike gelove Als hun Gode van boven Gepreket van Sint Williboert Ti Pippyn alse hi hoert Zant in borenes ons Heren [385] Ses hondert en negontich viere [694]. Ti Friesen goede te doen kont Totte Weskaple hy vont Ein Godse Wodin aenbeden Mercuriose na heydense zeden [390] Den i brac, unde terstont Wort i swarelike wont Van ti Mercuriose wachte. Efter preekte i mit krachte Oestwaert onsen Here te recht [395] Ente quam al to Utrecht Storen ti Godsen onverholen Alsse Paus Serges hadde bevolen Ti em Aersbiskop hadde ewyet t' Utrechten i liet [400] Zynen stoel, ende bekeren Vele luden t' onsen Here Angels uten Nedersassen was Van Northumberlande, das Ons tie schreften laten horen [405] Sinte Willeboerd geboren En te preeckten zy te mael Gode in ti Friese tael. ************************************************************  *

Ti reden datten wederstoet Greve Gerolf was sy goed [310] Dat ti Noren onderwonden Te beraden, wanze versonden In gesantschepe nae den skine Aan den Keijser Karele ende pyne Die en sond hiet Gotefriet [315] Ende onderwiel vertriet t' Noertze volk met sine goeden Hoe ik daer ave was te moede Mach een yder proeven wale Wat holp in of veele talen [320] I ging zo den Noren ave Ti en hadden gelooft veel gave Konde i de vrede betraken Das si kortelinge braken Ende namen daer toe das sine. [325] I adde verkregen mit groette pinen Trouwe daden Ridder banden Van Koninch Aarnout van Frankenlande Mette zegelyn en brieven Sommige landen al hun liven [330] Die alt zamen waren sine Zuder Schagen tussen Rine Tussen ti Noert A en Ooester Sasson Geiste land en holtgewasse Ein hoeve in Bodenladen Grave [335] En in Alpen bruuk twee haven In Olthornunc eine hoeue En in Huwy ein manse towe Te tolen asleke een manse als vooren Met al watter toe mag hooren. [340] Te Franken waerde was 't gegeven En met teiken onderschreven Nae ons Heeren geboerte wegen In t jaar VIII.c LXXX ende IX [889]. Die wanneer i opter straten [345] Hadde in Fonerborg zien lief elaten Was den Lande zonder Greve ti ander Noeren bleven Te Vleretelingen en vesten Tegen ti Frenken al haer besten: [350] Kinder ad i twee bi namen Titeric en Walgeer samen Beide jonge zonder tide Ende onbequame te stride Ti irren moederes zuster anke [355] Namese to si onder ti Franken Ende leerden se kerstijnheden Ende Ridderlyke zeeden. Deze Walgeer t' eener wrake Dede voer zin Vader smake [360] Erhanden ten Noerman ti doet Die en utten zadel skoet Op tie jachte onder t jagen Ende wurt oic selve slagen. Zo dat Titeric alleine bleef [365] Ti innare worde Greef Walgere is also gestorven Ende Tensterbande bedorven, Dat i hadde als Greve verkregen Daer nae ist eldirs beslegen. [370] Kaerle ti Simpel sekerlike Di das sweert droege van Frenkryke Om datter vele kwamen tie Noren In Frieslant zine landen storen En ie beschermen niet ne mochte [375] Hi dus allerierst besochte Titerike te geven in handen Ti Bordaxe van ti landen Datti beschermen zolde voirwair Zine luden al to gaer [380] In dat Kerstelyke gelove Als him Gode van boven Gepreket van Sint Williboert Ti Pippijn alse hy hoert Zant, int borenes ons heeren [385] Ses honderd negentich en viere [694]. Ti Friesen Gode te doen kond Totte Westcappelle hy vont Ein Godze Wodin aenbeden Mercuriose nae heydenze zeden [390] Den i brac, onde terstont Wurt i swarelike wond Van ti Mercuriose wagten Efter preekte hy mit krachte Oestwaert onsen Heere te recht [395] En te quam al to Uterecht Storen die Gotten onverholen Alsse Paus Serges hadde bevolen Ti en Aertsbiscop heeft ewejed t Utrechten i liet [400] Zynen stoel ende bekeeren Vele luden te onsen Heere, Angels uten Neer Saxen was Van Northum-berlanden das Ons tie Schreften laten horen [405] Sinte Willeboerd geboren Ende preekte si te mael Gode in tie Friese tael.  ************************************************************

Ti reden datten wederstoet Greve Gerolf, was zin goet [310] Dat ti Noren onderwonden Te beroven, want ze versonden In gesantskepe na den skine Aan den Keyzer Kaerle ende pine Die en zant hiet Godefriet [315] Ende onderwijl verriet t' Noertse Volk met zinen goede Hoe ik daer ave was te moede Mag een ider proeven wale Wat holp ir of vele tale [320] I ging zo den Noren ave Ti em adden gelooft veel gave Konde i de vrede betraken Das zi kortelinge braken Ende namen daer toe das zine. [325] I adde verkregen mit grote pine: Trouwe daden, ridder bande Van Konink Aarnout van Frankenlande Mette zegelijn en brieven Zommige landen aan hun lieven [330] Die al t zamen waren zine Zuderschagen tussen Rine Tussen ti Noert A en Oester Sassen Gheistenlant en holtgewassen Een hoeve in Bodenloden graven [335] Ende in Alphen bruk twee haven. In Olthornum eine hoeve En te Huwi ein manse toeve Te Tolen Asseke ein manse alsvoren Met al watter toe mag horen. [340] Te Frankenwaerde was 't gegeven Ende met teiken onderschreven Na ons Heren geboerte wegen Int jaar VIII. LXXX ende IX . Dus wanneer i opter straten [345] Hadde in Forenbrug zien lief e laten Was den lande zonder Greve En ti ander Noeren bleven Te Vleretelingen ende vesten Tegen ti Frenken al haer beste. [350] Kinderen ..ad i.. twee bi namen Tiderik en Walgeer samen Beide jonge zonder tiden Ende onbequame ti striden Ti irren Moederes Zustere anke [355] Namese to si onder ti Franken Ende leerdense kerstijnheden Ende ridderlijke zeden. Deze Walgeer t' ener wrake Dede voer zin Vader smake [360] Erhauden ten Noerman ti doet Die em utten zaden skoet Op ti jachte onder t' jagen En te wurt oec zelve slagen. Zo dat Tiderik alleine bleef [365] Ti ir nare warde Greef. Walgere is alzo gestorven Ende Teisterbande bedorven Dat i hadde als Greve verkregen Daer na ist aldus beslegen [370] Kaarle ti Simpel sekerlike Di das sweert droeg van Frenkrike Om datte veele kwamen ti Noren In Frieslant zine landen storen En i bescharmen niet ne mochte [375] Hi dus aller ierst berochte Titerike te geven in handen Ti bardaxe van ti landen. Dat ti beskarmen zolde voerwaer Zine luden al to gaer [380] In die kerstenlike gelove Als hun Gode van boven Gepreket van Sint Williboert Ti Pippyn alse gij hoert Zant int borenes ons Hieren [385] Ses hondert en negentich vieren [694]. Ti Friesen goede te doen kond Tote Weskapellen hi vond Ein Godse Wodin aenbeden Mercuriose na heijdense zeden [390] Den i brac, unde terstont Wurt i swarelicke wont Van ti Mercuriose wachte: Efter preekte hi met krachte Oestwaert onsen Here te recht [395] Ente quam al to Utrecht Storen die Godsen onverholen Alse Paus Serges hadde bevolen Ti en Aertsbiscop heeft e wied t' Uterichten i liet [400] Zinen stoel, ende bekeren Vele luden t' onsen Heren: Angels uten Neersassen was Van Northumberlande, das Ons tie schreften laten horen [405] Sinte Willeboert gebooren: Ente preekten zi te mael Gode in ti friese tael.* * ***********************************************************